“जमीन खरेदी करताय? फसवणुकीचा मोठा सापळा उघड! ‘या गोष्टी लक्षात ठेवा, नाहीतर लाखो रुपयांचा फटका बसेल!”

नमस्कार मित्रांनो!
आज आपण एक महत्त्वपूर्ण आणि सामान्यत: दुर्लक्षित असलेल्या विषयावर चर्चा करणार आहोत – जमीन खरेदी आणि विक्रीच्या व्यवहारातील फसवणूक. आपल्या रोजच्या आयुष्यात अनेकजण जमीन खरेदी-विक्रीचे व्यवहार करत असतात. त्यासाठी खूप विचारपूर्वक निर्णय घेतले जातात. पण, ह्याच व्यवहारांमध्ये काही धोकेही समोर येतात, ज्यामुळे खरेदीदार मोठ्या प्रमाणावर फसवणुकीचे शिकार होतात. अनेक वेळा, बनावट कागदपत्रे, खोटे विक्रेते, एकाच जमिनीची अनेकांना विक्री, इसारापासून लुबाडणूक, आणि गहान जमिनीचा वापर अशा धोके फसवणुकीच्या प्रमुख कारणांमध्ये येतात.

फसवणुकीची मोठी शक्यता असलेल्या जमिनीच्या व्यवहारांमध्ये, काही गोष्टी तपासून घेतल्यास या धोके टाळता येतात. म्हणूनच, जमिनीच्या व्यवहारांमध्ये कुठल्या गोष्टींची काळजी घ्यावी लागते, हे सांगणारा हा लेख तुम्हाला समजून घेतलेल्या महत्वाच्या टिप्स आणि मार्गदर्शनांसोबत लिहीला आहे. चला तर, समजून घेऊ या जमिनीच्या व्यवहारातील धोके आणि त्यावर कशी मात करायची ते.

जमिनीच्या व्यवहारातील फसवणुकीची प्रमुख कारणे

जमीन खरेदी-विक्री करत असताना अनेक प्रकारच्या फसवणुकीचे प्रकार समोर येतात. ह्यापैकी काही प्रमुख कारणे खाली दिली आहेत:

१. बनावट कागदपत्रं आणि खोटे विक्रेते

जमीन खरेदी करताना अनेक वेळा खोट्या विक्रेत्यांच्या हातून बनावट कागदपत्रं तयार केली जातात. अशा विक्रेत्यांनी बनावट कागदपत्रं वापरून स्वतःला जमीन मालक म्हणून दाखवले जाते. एकदा व्यवहार झाला की खरी मालकी दुसऱ्या व्यक्तीच्या नावावर असल्याचे समजते, आणि खरेदीदाराला त्याने दिलेले पैसे वाया जातात. अशा प्रकारच्या फसवणुकीपासून बचाव करण्यासाठी, खरेदीदाराने कागदपत्रांची अधिकृत तपासणी करणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे.

२. एकाच जमिनीची अनेकांना विक्री

काही फसवे विक्रेते एकाच जमिनीवर अनेक खरेदीदारांसोबत व्यवहार करतात. या प्रकारात, एकाच जमिनीचे नकली व्यवहार करून अनेक लोकांना त्याच जमिनीची विक्री केली जाते. यामुळे प्रत्येक खरेदीदाराला वादाचा सामना करावा लागतो, ज्यामुळे त्यांच्या पैशांचा नुकसानीची शक्यता असते. त्यामुळे, जमीन खरेदी करत असताना ही गोष्ट जरूर तपासली पाहिजे.

३. इसारापासून लुबाडणूक

जमीन विक्रीच्या सुरुवातीला विक्रेते इसार घेतात, म्हणजेच प्रथम हप्ता घेतात. पण, नंतर ते पूर्ण व्यवहार न करता दुसऱ्या व्यक्तीला तीच जमीन विकतात. अशा व्यवहारांमध्ये खरेदीदाराला नुकसान होण्याची शक्यता असते. असं काही होऊ नये म्हणून, इसार मिळाल्यावर, खरेदीदाराने संपूर्ण व्यवहार त्वरित पूर्ण केला पाहिजे.

४. गहान जमिनीचा वापर

कधी कधी, काही शेतकरी कर्ज घेण्यासाठी आपली जमीन गहान ठेवतात. अशा जमिनीवर खरेदीदारांचा विश्वास बसतो, परंतु नंतर त्यांना कळते की, जमीन गहान आहे आणि ती विक्रीसाठी उपलब्ध नाही. त्यामुळे खरेदीदारांनी जमीन खरेदी करण्यापूर्वी तिच्या बोजाची तपासणी करणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे.

५. वारसांच्या वादातून फसवणूक

जमीन व्यवहार करताना, सर्व वारसांची सहमती असणे आवश्यक आहे. काही वेळा वारसांमध्ये मतभेद असतात आणि पूर्ण सहमती न घेता व्यवहार केला जातो. या कारणामुळे, खरेदीदारांना नंतर मोठ्या वादात अडकावे लागते.

जमिनीच्या खरेदी करताना फसवणूक टाळण्यासाठी महत्त्वाच्या गोष्टी

आता आपण या फसवणुकीपासून कसे बचाव करू शकतो, यावर चर्चा करू. खाली दिलेल्या काही महत्त्वाच्या गोष्टींची काळजी घेणे खूप महत्त्वाचे आहे.

१. ७/१२ उतारा तपासणे

७/१२ उतारा हा जमिनीचा खरा मालक कोण आहे, याचे अधिकृत पुरावे असतो. ह्या सरकारी कागदपत्रात त्या जमिनीच्या खऱ्या मालकाचा हक्क आणि मालकीचा तपशील दिला जातो. खरेदी करत असताना ७/१२ उताराची तपासणी करणे आवश्यक आहे, कारण ह्याच कागदपत्रातून तुम्हाला कळेल की, जमीन कोणाच्या नावावर आहे आणि ती विक्रीसाठी पात्र आहे का नाही.

२. ८ अ उतारा तपासणे

८ अ उतारा म्हणजे जमिनीच्या मोजणी, आकार, आणि त्यावर कोणाचा हक्क आहे याची माहिती असते. ह्या कागदपत्रात जमीन किती भागात विभागली आहे, कोणाच्या नावावर आहे, ह्याबद्दल माहिती मिळते. त्यामुळे, तुमच्याकडे समजून घेतलेली जमीन हक्काने तुमच्याच नावावर येईल याची खात्री होईल.

३. ग्रामपंचायत व महसूल विभागाची मान्यता

जमीन खरेदी करत असताना, त्यावर ग्रामपंचायत व महसूल विभागाची मान्यता असणे आवश्यक आहे. ग्रामपंचायत आणि महसूल विभागाची मान्यता मिळाल्याशिवाय जमीन विकली जात नाही. त्यामुळे या दोन विभागांची मान्यता घेणं खूप महत्त्वाचं आहे.

४. खरी जमीन मालक ओळखणे

जमीन विकताना विक्रेत्याने सांगितलेला मालक खरा आहे का हे तपासणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे. बनावट विक्रेते आणि मध्यस्थांपासून सावध राहणे आवश्यक आहे. खरेदी करत असताना, सर्व माहिती जमीन मालकाकडूनच मिळवावी, ज्यामुळे फसवणुकीपासून बचाव होईल.

५. बोजा तपासणे

जमिनीवर कोणतेही बोजा किंवा कर्ज नको. जर जमीन गहान असेल तर, त्या जमिनीला विक्रीसाठी मान्यता मिळवणं आवश्यक आहे. बँकेकडून गहान असल्याचं प्रमाणपत्र घेणे आवश्यक आहे. जमिनीची खरेदी करत असताना तिचा पूर्ण बोजा तपासून घेतल्याशिवाय व्यवहार केला पाहिजे.

६. नोंदणी प्रक्रिया पूर्ण करणे

जमीन खरेदी करत असताना, त्या व्यवहाराची नोंदणी करणे अत्यंत गरजेचे आहे. नोंदणी केली नसल्यास, तुम्हाला भविष्यात मालकी हक्कावर वाद उद्भवू शकतो. त्यामुळे प्रत्येक व्यवहाराची रजिस्टर ऑफिसमध्ये नोंदणी करा.

फायनल टिप्स आणि खबरदारी

जमीन खरेदी करताना अधिक काही टिप्स आणि खबरदारींचा विचार करावा लागतो. खाली दिलेले काही अंतिम टिप्स या फसवणुकीपासून बचाव करण्यासाठी उपयोगी ठरतील:

१. संपूर्ण कागदपत्रांची तपासणी करा

७/१२ उतारा, ८ अ उतारा, मालकाचे नाव, वारसांची संमती, आणि इतर कागदपत्रं पूर्णपणे तपासा. फसवणुकीपासून बचाव करण्यासाठी, यांचे मूळ प्रमाणपत्र आणि अन्य संबंधित कागदपत्रांची पाहणी करणे आवश्यक आहे.

२. भूधारणा पद्धती जाणून घ्या

जमिनीत भुिहक्काची स्पष्टता असावी. ७/१२ आणि ८ अ उताऱ्यावर जमीन मालकीच्या हक्कांची माहिती असावी. जमिनीवर कोणत्याही प्रकारची हेराफेरी नाही याची खात्री करून घ्या.

३. नोंदणी न करता कोणत्याही व्यवहाराची करारबद्धता करू नका

अशा व्यवहारात नोंदणीची प्रक्रिया पंरतु केली जात नाही, त्यामुळे न्यायालयीन वाद होण्याची शक्यता असते. म्हणून, जमीन खरेदी करत असताना प्रत्येक व्यवहाराची नोंदणी पूर्ण करणे आवश्यक आहे.

४. स्थानिक प्रशासनाशी संपर्क साधा

स्थानिक महसूल कार्यालय, ग्रामपंचायत किंवा तलाठी यांच्याकडे माहिती घेऊन तुम्ही त्याच जमिनीचा तपास करू शकता. त्यामुळे तुम्हाला त्या जमिनीच्या मूळ सत्यतेबद्दलची माहिती मिळेल.

---

निष्कर्ष: जमीन खरेदी करताना अनेक प्रकारच्या फसवणुकीचे धोके होऊ शकतात, पण योग्य माहिती आणि मार्गदर्शनावर आधारित निर्णय घेतल्यास हे धोके टाळता येतात. वरील दिलेल्या टिप्सचा उपयोग करून आपण सुरक्षितपणे आणि विश्वासाने जमीन खरेदी करू शकता. आपल्या पैशांची सुरक्षा हेच आपले प्राथमिक उद्दिष्ट असावे. धन्यवाद!