Chana Rate: हरभरा हे भारतीय शेतकऱ्यांसाठी एक महत्त्वाचे पीक आहे. भारतात आणि विशेषतः महाराष्ट्रात हरभऱ्याचे उत्पादन मोठ्या प्रमाणावर केले जाते. हरभऱ्याचे दर हा शेतकऱ्यांसाठी नेहमीच उत्सुकतेचा आणि चिंतेचा विषय असतो. दर वाढणार का, की ते स्थिर राहतील, याचा अंदाज लावण्यासाठी बाजारातील मागणी, पुरवठा, उत्पादनाची स्थिती, आणि सरकारचे धोरण हे घटक महत्त्वाचे ठरतात.
हरभऱ्याचे सध्याचे बाजारभाव Chana rate
डिसेंबर 2024 च्या शेवटच्या आठवड्यात हरभऱ्याला सरासरी ₹6147 प्रति क्विंटल भाव मिळत होता. विविध कृषी उत्पन्न बाजार समित्यांमध्ये हे दर भिन्न होते:
- लातूर बाजार: ₹6147
- हिंगणघाट बाजार: ₹6091
- अमरावती बाजार: ₹5864
- खामगाव बाजार: ₹5653
- उदगीर बाजार: ₹6147
लातूर आणि उदगीर या बाजार समित्यांमध्ये सर्वाधिक दर मिळाला, तर खामगावमध्ये तुलनेने कमी दर मिळाले. Chana rate
नववर्षाच्या सुरुवातीला दरातील बदल
2025 च्या सुरुवातीला हरभऱ्याच्या दरात किरकोळ चढ-उतार दिसून आले.
- अमरावती बाजार: ₹5900
- हिंगणघाट बाजार: ₹5900
- अकोला बाजार: ₹6055
- लातूर बाजार: 2 जानेवारीला ₹6000, 3 जानेवारीला ₹5900, तर 4 जानेवारीला ₹6110
दरांमध्ये होणारा हा बदल हरभऱ्याच्या उपलब्धतेवर आणि बाजारातील मागणीवर अवलंबून होता.
गेल्या तीन वर्षांचे दर आणि उत्पादनाची स्थिती
हरभऱ्याच्या उत्पादनातील चढ-उतार हे दरांवर थेट परिणाम करत असतात.
- 2022 जानेवारी-मार्च: ₹4607 प्रति क्विंटल
- 2023 जानेवारी-मार्च: ₹4687 प्रति क्विंटल
- 2024 जानेवारी-मार्च: ₹5735 प्रति क्विंटल
साल 2023-24 मध्ये हरभऱ्याचे उत्पादन कमी झाल्यामुळे दर वाढले होते. महाराष्ट्रात 2023-24 साठी हरभऱ्याचे उत्पादन 28.4 लाख टन इतके होते, जे 2022-23 च्या 29.7 लाख टन उत्पादनाच्या तुलनेने थोडे कमी होते.
भारत आणि महाराष्ट्रातील हरभऱ्याचे उत्पादन Chana rate
भारताच्या एकूण उत्पादनाचा विचार केला असता, 2020-21 ते 2023-24 या कालावधीत उत्पादन कमी झाले आहे.
- 2020-21: 119.1 लाख टन
- 2021-22: 135.4 लाख टन
- 2022-23: 122.7 लाख टन
- 2023-24: 110.4 लाख टन
महाराष्ट्रात मात्र 2020-21 च्या तुलनेत 2023-24 मध्ये उत्पादन वाढले आहे.
हरभऱ्याची आयात-निर्यात आणि त्याचा प्रभाव Chana rate
हरभऱ्याच्या आयात-निर्यात धोरणावर दर मोठ्या प्रमाणावर अवलंबून असतात.
- 2022-23: 6 लाख टन आयात
- 2023-24: 28 लाख टन आयात
यंदा आयात वाढली असली, तरी निर्यात मात्र कमी झाली आहे. आयात वाढल्यामुळे हरभऱ्याच्या दरांवर दबाव येण्याची शक्यता असते, मात्र मागणी पुरवठ्याच्या संतुलनावर दर निर्भर असतात.
जानेवारी-मार्च 2025 मधील दरांचा अंदाज Chana rate
बाजार अभ्यासकांच्या अंदाजानुसार, हरभऱ्याला 2025 च्या पहिल्या तिमाहीत ₹6500 ते ₹8000 प्रति क्विंटल दर मिळण्याची शक्यता आहे.
- मागणी वाढल्यास: दर वधारतील.
- उत्पादन आणि आयात जास्त असल्यास: दर स्थिर राहतील किंवा कमी होतील.
शेतकऱ्यांसाठी सल्ला
शेतकऱ्यांनी बाजारातील घडामोडींवर बारीक लक्ष ठेवावे. मागणी-पुरवठा, आयात-निर्यात धोरण आणि स्थानिक बाजारातील दरांच्या ताज्या अद्यतनांनुसार हरभऱ्याची विक्री करावी.
हरभऱ्याचे दर अनेक घटकांवर अवलंबून असतात, ज्यात उत्पादन, मागणी, पुरवठा, आयात-निर्यात धोरण यांचा समावेश होतो. शेतकऱ्यांनी माहिती तंत्रज्ञानाचा उपयोग करून वेळोवेळी बाजार भाव जाणून घेणे आवश्यक आहे. हरभऱ्याच्या दरातील वाढीच्या शक्यतांचा लाभ घेण्यासाठी योग्य वेळी विक्री करणे हा यशस्वी शेती व्यवसायाचा महत्त्वाचा भाग ठरेल.
(वरील माहिती बाजार विश्लेषणाच्या आधारावर सादर केली आहे; कृपया स्थानिक बाजार भावांची पडताळणी करावी.)
सोनाली कदम या एक कुशल आणि अनुभवी पत्रकार असून, त्यांना मुंबईतील पत्रकारिता आणि मास कम्युनिकेशनमध्ये पदव्युत्तर शिक्षणाचा भक्कम आधार आहे. गेल्या 10 वर्षांपासून त्यांनी विविध नामांकित डिजिटल माध्यमांमध्ये काम करत शेती, मनोरंजन, अर्थ, राजकारण, खेळ आणि तंत्रज्ञान यांसारख्या विषयांवर व्यापक अनुभव आणि सखोल ज्ञान मिळवले आहे. त्यांचा अभ्यासपूर्ण दृष्टिकोन आणि कामातील समर्पण यामुळे त्या वाचकांच्या मनात विश्वासार्हता आणि लोकप्रियता निर्माण करण्यात यशस्वी ठरल्या आहेत.